Als de coronatest bij de GGD te lang duurt of als je je wilt laten testen zonder dat je klachten hebt, kun je uitwijken naar een commercieel bedrijf. Maar hoe betrouwbaar zijn die eigenlijk?

Los van de GGD's zijn er in Nederland steeds meer commerciële bedrijven waar je je tegen betaling kunt laten testen op het coronavirus.

Sommige bedrijven werken alleen voor particulieren en anderen gaan langs bij grote kantoren om mensen te testen. Een van de bedrijven die wij spraken, doet honderden testen per dag, zeven dagen per week.

Wie zich via de GGD wil laten testen op het coronavirus, kan dat alleen doen als hij of zij last heeft van klachten die kunnen duiden op corona, bijvoorbeeld neusverkoudheid of keelpijn. Volgens arts-microbioloog Jean-Luc Murk kan dat problematisch zijn. "Soms is het een vereiste van een bedrijf of sportclub om een negatieve coronatest te overhandigen. Dan moet je nu naar een commerciële partij."

In dat geval moet je ook zelf betalen voor de test, gemiddeld zo'n 150 euro. Een andere reden om uit te wijken naar een commerciële partij kan zijn dat het vaak sneller gaat. De wachttijden zijn meestal korter dan die bij GGD's.

Commerciële testbedrijven bieden op dit moment twee testen aan. De eerste is de PCR-test, dat is de coronatest zoals de GGD hem ook uitvoert. Die test meet met behulp van een uitstrijkje uit je neus en keel of er coronavirusdeeltjes aanwezig zijn in je lichaam.

De andere test is een serologische test. Daarbij wordt een klein beetje bloed afgenomen en wordt er gekeken naar de aanwezigheid van antistoffen voor het coronavirus. Met andere woorden: of je ooit het coronavirus hebt gehad. Deze serologische test wordt op dit moment door de overheid alleen afgenomen in laboratoria, voor onderzoeksdoeleinden.

De serologische test wordt online ook verkocht door commerciële aanbieders, vaak als 'coronasneltest' voor thuis. Het RIVM deed onderzoek naar deze sneltesten en waarschuwt voor de betrouwbaarheid ervan. Geen van de onderzochte sneltesten bleek geschikt voor thuisgebruik.

Maar dat geldt niet voor de PCR-testen.

Het korte antwoord hierop is: alle medische laboratoria in Nederland staan onder toezicht staan van de Inspectie voor de Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). Op commerciële laboratoria is geen controle.

Het langere antwoord is dat commerciële bedrijven wel een laboratorium kunnen beginnen, maar dat ze niet zomaar in het bezit zijn van de juiste papieren. Arts-microbioloog Murk legt het uit. "Als een laboratorium op het nieuwe coronavirus SARS-CoV-2 wil testen voor de GGD of gezondheidszorg, moeten ze eerst bewijzen dat ze betrouwbare testresultaten kunnen leveren. Het RIVM stelt hiervoor een blind testpanel beschikbaar ter controle. Als de testresultaten kloppen ontvangt het laboratorium een certificaat."

Een andere eis voor medische laboratoria is dat ze ISO-geaccrediteerd zijn. Een ISO-accreditatie is een internationale kwaliteitsnorm. De Raad voor Accreditatie gaat daarover. Zij beoordeelt of de manier van werken en de processen in een laboratorium voldoen aan de zogeheten ISO 15189-norm.

Pas als een laboratorium een certificaat en accreditatie heeft, komt de Inspectie om de hoek kijken. Zij voeren waar nodig controles uit en kijken of het laboratorium zich aan de regels houdt. "Tot nu toe hebben we nog geen laboratoria gevonden die zich niet aan de regels houden", laat een woordvoerder weten.

Kortom: een laboratorium van een gecertificeerd commercieel bedrijf moet aan dezelfde kwaliteitsnormen voldoen als een laboratorium van een ziekenhuis. De uitslag van de test is in dat geval net zo betrouwbaar als die van de GGD.

Omdat het ingewikkeld is om een eigen laboratorium te beginnen, werken veel commerciële bedrijven samen met bestaande laboratoria. Het kan dan zo zijn dat dit dezelfde laboratoria zijn als de GGD gebruikt.

Als je je wil laten testen door een commercieel testbedrijf, raden deskundigen aan om te gaan voor een partij die samenwerkt met een gecertificeerd laboratorium. Op deze website zie je onder punt 6.2 welke laboratoria in Nederland aan de kwaliteitscriteria van het RIVM voldoen.

Artsen en medische labs zijn het verplicht te melden aan het RIVM als ze een positieve test hebben.

Dus ook als je bij een commercieel bedrijf positief getest blijkt, zal de GGD contact met je opnemen om bron- en contactonderzoek uit te voeren.

Dat heeft verschillende oorzaken. Eén verklaring is dat veel commerciële bedrijven al vroeg laboratoria hebben ingeschakeld. Een woordvoerder van Medicorps BV laat weten: "We hebben toen het nog rustig was qua coronabesmettingen al contracten afgesloten met laboratoria. Daardoor lopen de wachttijden nu niet op."

Altijd weten wat er speelt? Download de gratis RTL Nieuws-app en blijf op de hoogte.